အခုတစ္ေခါက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံက ဒီဘိတ္ (General Debate) ဟာ အလြန္ပဲ ထူးျခားၿပီး အေစာင္းအခ်ိတ္ေတြ၊ အေထ့အေငါ့ေတြ၊ ျပစ္တင္ စြပ္စြဲမႈေတြနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံ မေက်နပ္မႈေတြကို ထုတ္ေဖာ္ၾကရာ အစည္းအေဝးႀကီးပဲ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဗီဒီယို ကြန္ဖရင့္ လုပ္ၾကလို႔သာ ေတာ္ေတာ့တယ္။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ဆိုရင္ ထသတ္ကုန္ၾကမလား လို႔ေတာင္ ေျပာၾကပါတယ္။ တကယ္ကေတာ့ ဗီဒီယိုကြန္ဖရင့္ လုပ္ၾကတာမို႔ လူခ်င္းဆုံရတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ အားမနာတမ္း ပိုေျပာၾက၊ ဆိုၾက၊ ဖိုက္ကုန္ၾကတာလို႔ ထင္ပါတယ္။
တ႐ုတ္တို႔ဟာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံလို ႏိုင္ငံတကာ ေဆြးေႏြးပြဲႀကီးမွာ အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ ထိုးႏွက္ခ်က္ေတြအရ ဗိုင္းရပ္ျပႆနာ အစ ပထမပိုင္းမွာ ကတည္းက လုပ္ပုံကိုင္ပုံ အမွားေတြေၾကာင့္ အရွက္ရစရာ ျဖစ္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ႏိုင္ငံတကာက ျပန္သတိရ လာေစပါတယ္။ ဒီအမွားဟာ ကမာၻႀကီးကို ဒုကၡတြင္းထဲ ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒုကၡတြင္းထဲကို မပို႔ခင္ တ႐ုတ္တို႔မွာ ရပ္ခ်င္ရင္ ရပ္လို႔ရတဲ့ အခြင့္အေရး ရွိခဲ့တယ္ဆိုတာ ကမာၻကသိေအာင္ အေမရိကန္ သမၼတ ထရမ့္က ထုတ္ေျပာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္တို႔ဟာ လတ္တေလာမွာ ျပႆနာေပါင္း မ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ထဲက ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ ေၾကညာတာကို ႏိုင္ငံတကာက ဝိုင္းကန႔္ကြက္ေနတဲ့ ျပႆနာဟာလည္း စစ္ေရးအရ တင္းမာမႈေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ တရား ဥပေဒအရ အႏိုင္မရခဲ့တဲ့ အျငင္းပြားမႈကို တ႐ုတ္ဟာ အရႈံးကို လက္မခံပါဘဲ တရားလက္လြတ္ အင္အားသုံးၿပီး ခ်ဲ႕ထြင္လာလို႔ အေမရိကန္နဲ႔မဟာမိတ္ေတြ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္မွာ စစ္ျပင္ဆင္ ေနၾကပါတယ္။
ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဟာင္ေကာင္ကိုလည္း စာခ်ဳပ္မျပည့္ခင္ လုံၿခဳံေရး ဥပေဒထုတ္ၿပီး လြတ္လပ္မႈေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့လို႔ ၿဗိတိန္၊ အေမရိကန္ အပါအဝင္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ထိခိုက္ၿပီး ဥပေဒေတြ၊ ဆန္ရွင္ေတြ ေပၚေပါက္လာေနရပါတယ္။ အိႏၵိယနဲ႔လည္း နယ္စပ္ျပႆနာ ျဖစ္ထားတာ အနည္မထိုင္ေသးပါဘူး။ထိုင္ဝမ္ကို လာေရာက္တဲ့ အေမရိကန္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေပၚမေက်နပ္မႈေတြကေန ထိုင္ဝမ္ကို စစ္ေရးနဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ေတြကလည္း ရက္ျခားဆိုသလို ျဖစ္ေန လုပ္ျပေနပါတယ္။ဖိလစ္ပိုင္ သမၼတ ဒူတာေတးကလည္း တ႐ုတ္အေပၚ ေျပာဆို တုံ႔ျပန္မႈေတြကို ကုလသမဂၢ UNGA မွာ ထုတ္ေျပာေနပါတယ္။ တိဘက္ကိစၥ၊ ရွင္းက်န္းက ဝီဂါကိစၥေတြကလည္း တစ္ကမာၻလုံးနဲ႔ တစ္ေယာက္တည္း ဆိုသလို ျဖစ္ေနတာပါ။အေမရိကန္နဲ႔ကေတာ့ ေျပာလို႔ေတာင္ မဆုံးႏိုင္ပါဘူး။ လတ္တေလာ ရက္ပိုင္းမွာတင္ တိဘက္သူလွ်ိဳ ဖမ္းမိထားပါတယ္။ သူလွ်ိဳေတြ၊ နည္းပညာခိုးတာေတြ၊ ေကာင္စစ္႐ုံးေတြ ပိတ္ခဲ့ရတာေတြ၊ ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲေတြ၊ နည္းပညာဆိုင္ရာ ဆန္ရွင္ေတြ စတာေတြနဲ႔ ပြထေနတာပါ။
ျပႆနာေပါင္း မ်ားစြာမွာ အကုန္လုံး မမွန္ရင္ေတာင္ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တ႐ုတ္တို႔ရဲ႕ အက်င့္စ႐ိုက္ေတြေၾကာင့္ ေလာဘေတြေၾကာင့္၊ ဗိုလ္က်လိုမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာေတြ ဆိုတာဟာ ႏိုင္ငံတကာက သိေနၾကပါၿပီ။ျမန္မာေတြကေတာ့ သိတယ္ဆိုတာ ထက္ ပိုသိခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး၊ ပုံမွန္ ကုန္သြယ္ေရး၊ ေသာင္းက်န္းသူ လက္နက္ ေထာက္ပံ့မႈ၊ ျမစ္ဆုံပိုက္လိုင္း၊ ေၾကးစင္ေတာင္၊ သစ္၊ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေက်ာက္ျဖဴ စုံလို႔ပါပဲ။ကုလသမဂၢမွာ ရွီက်င့္ဖ်င္ ေျပာသြားတဲ့ “ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႀကီးစိုး လႊမ္းမိုးမႈကို မရွာဘူး၊ နယ္မခ်ဲ႕ဘူး၊ ၾသဇာ ျဖန႔္ၾကက္ဖို႔ မလုပ္ဘူး။ ဘယ္ႏိုင္ငံနဲ႔မွ စစ္ေအးေရာ စစ္ပူပါ ဆင္ႏႊဲဖို႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္ မရွိဘူး” ဆိုတဲ့စကား၊ “သူတပါးရဲ႕ကံၾကမၼာကို ကိုင္တြယ္ ဖန္တီးခ်င္လို႔ မရဘူး၊ အက်ိဳးအျမတ္ ထုတ္ခ်င္လို႔လည္း မရဘူး” ဆိုတဲ့ စကားေတြဟာ မွန္တယ္ မမွန္ဘူးဆိုတာ ျမန္မာျပည္ တစ္ခုတည္းနဲ႔တင္ သက္ေသျပလိုက္လို႔ ရပါတယ္။ “တ႐ုတ္ေတြ ကမာၻကို လိမ္တယ္” လို႔ ထရမ့္က ေျပာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တ႐ုတ္တို႔ ကုလသမဂၢ အထိ တက္လိမ္ေနတာပါ။